प्रगतिशील लेखक सङ्घका केन्द्रीय सदस्य अशोक सुवेदी चोरीको अभियोगमा लेखक सङ्घबाट निलम्बित

===========================================================

अशोक सुवेदीलाई साहित्यिक चोरीको आरोप

अन्नपूर्ण पोष्ट दैनिक सम्बद्ध पत्रकार अशोक सुवेदीलाई साहित्यिक चोरीको आरोप लागेको छ । प्रगतिवादी समालोचक प्रा. राजेन्द्र सुवेदी पनि चोरीलाई संरक्षण तथा प्रोत्साहनको आरोपमा मुछिएका छन् । वैशाख १५ गते पर्यटन बोर्डमा आयोजित एक कार्यक्रममा वरिष्ठ साहित्यकार कमल दीक्षितले सुवेदी द्धयमाथि यस्तो आरोप लगाएका हुन् ।

ऐतिहासिक मकै पर्वका नायक सुब्बा कृष्णलाल अधिकारीका सालासमेत रहेका कवि साम्बभक्त सुवेदी ‘मुरारि’ को ‘सुवेदी वंशावली’ नामक कृति चोरी गरेर अशोक सुवेदीले ‘सुवेदीका पुख्र्यौँली’ शीर्षक राखेर आफ्ना पिता हितप्रसाद सुवेदीका नाममा छपाएको आरोप लागेको छ । अशोक सुवेदी सम्पादित पुस्तकको भूमिका लेखेर प्रा. राजेन्द्र सुवेदीले अपराधलाई प्रोत्साहन गरेको चर्चा साहित्य वृत्तमा चल्ने गरेको भए पनि यसरी खुलेर आरोप लगाइएको यो पहिलोपटक हो । कार्यक्रममा वितरण गरिएको पुस्तक ‘साम्बभक्त सुवेदीः सृजना र सम्झना’ नामक कृतिका सम्पादक रोचक घिमिरेले त पुस्तकको आफ्नो सम्पादकीयमा फोनमार्फत् जानकारी गराउँदासमेत सुवेदी द्धयले अटेर गरी पटकपटक ती सामाग्री छाप्ने काम गरेको आरोप लगाएका छन् । कार्यक्रम स्थलमा रहेका अशोक सुवेदीलाई चोरीको वातमा मुद्दा हाल्नुपर्ने दिक्षितले बताएपछि उनी लुसुक्क बाहिरिएका थिए ।

राष्ट्रकवि माधव घिमिरेको प्रमुख आतिथ्यमा भएको कार्यक्रममा प्रा.डा. मोहनहिमांशु थापा, स्रष्टाहरु जगदिश घिमिरे, मोदनाथ प्रश्रति आदिले कविको व्यक्तित्व र उनका कृतिका बारेमा चर्चा गरेका थिए । कार्यक्रम समालोचक डा. तारानाथ शर्माको सभापतित्वमा भएको थियो ।

कवि शाम्बभक्त पन्चायतकालका नेता तथा मन्त्री नवराज सुवेदीका पिता हुन् । पिताको मृत्युको समयमा पुस्तक छाप्छु भनी दिएको वचन तीस वर्षपछि पूरा गर्न पाएकोमा सुवेदीले गर्व गरेका थिए भने केही वक्ताले यति ढीलो गरेकोमा उनको खुलेरै खिसी उडाएका थिए । जानकारहरुका अनुसार पंण्डित र गुरुका रुपमा रामेछापमा असाध्यै लोकपि्रय रहेका पितालाई नवराजले चुनाव जित्ने हतियारको रुपम प्रयोग गर्थे र चुनाव जिते लगत्तै बाचा बिर्सन्थे । जसका कारण साम्बभक्तले नवराजलाई ‘कुपुत्र’को उपमा दिएका थिए ।

सायद त्यही भएर आफ्ना रचना संरक्षण र प्रकाशनको जिम्मा २०३८ सालमा मृत्यु हुनु एक महिनाअघि साथीका छोरा रोचक घिमिरेलाई जिम्मा लगाएका थिए ।

==========================================================

साहित्यमा चोरेर स्रष्टा बन्नेको चर्तिकला 

नेपाली साहित्यिक बृत्तमा बेलाबेलामा कुनै न कुनै किसिमका हल्लाहरु आउँछन् । कुनै हल्ला आउछन् र जान्छन् । कुनै हल्लाले निकै लामो समयसम्म साहित्यिक स्तम्भलाई हल्लाउछन् । कवि श्रवण मुकारुङ कांग्रेस पार्टीमा प्रवेश गरेपछि विभिन्न टीका टिप्पणीको ओइरो दैनिक पत्रिकाहरु देखियो । २०७० असारको मधुपर्कमा कवि अमर गिरीको ‘चटामरी’ पढेपछि राजु उप्रेतीले पाठक प्रतिक्रिया छपाए । ‘चटामरी’ गिरीको कविता हिन्दीका प्रगतिशिल कवि आलोक धन्वाको चर्चित कविता ‘किसने बचाया मेरी आत्माको’ ठाडो नक्कल हो भन्ने दाबी गरे । ‘चोरीको श्रेणीमा राख्दा कुनै आपत्ति ठहर्ने देखिदैन’ पनि भने ।

कवितामा प्रयोग भएको ‘चटामरी’ र ‘आलु’ एकै अर्थ र भावमा भएकोले नक्कल भएको कुरा उठ्यो । हालै नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानबाट प्रकाशित ‘कविता’ अंक ९५ मा ‘चन्द्रमा’ शिर्षकको कविता टहल दाहाल ‘नवकिरण’ ले कवि मणिराज सिंहको कविता हुबहु नक्कलगरि छापेको कुरा प्रमाणसहित बजारमा आयो । मिर्मिरे मिडिया क्लबको कवि गोष्ठीमा उक्त निन्दनीय कार्यको चौतर्फी विरोध समेत भएको थियो । प्रमुख अतिथी प्राज्ञ बूँद राणाले भने, ‘यो कुरा प्रज्ञामा ‘कविता’ सम्पादन मण्डलमा कुरा राख्छु ।’ उनले भने, ‘कविताले यसबारे सच्याउनुपर्छ ।’ अर्का कवि एवं समालोचक रामप्रसाद ज्ञावलीले सबै कविको कविता सबैले पढेको हुदैन अब आउने ‘कविता’मा प्रज्ञाले ‘चन्द्रमा’ कविताबारे सम्बोधन गर्नैपर्छ भन्नुभयो, ‘अब के हुन्छ ? चोर पक्रिएको छ । चोर काल्पनिक नाम होइन । कविता नलेख्ने पनि होइन । कवि मणिराज सिंहकै ज्योति प्रतिष्ठान र अन्य कार्यक्रममा कविता पढेर हिँड्ने व्यक्ति हो ।’ ‘मैले के गरेको भने’ उसले ‘उस्तै रहेछ र ?’ भन्यो र फोन काटिदियो पछि फोन गर्दा सम्पर्क हुन सकेन भन्ने जवाफ मोबाइलले दियो ।

मणिराजको कथन थियो । अब त कविताको लाइनका लाइन चोरी हुन थालेको छ । यस्तो चोरीलाई दण्ड सजाय कस्ले तोक्ने ? प्रज्ञाले अब के गर्छ ? हेर्न बाँकी छ । टहल दाहाल ‘नवकिरण’ले एक दुई शब्द झिक्ने र थप्ने बाहेक नयाँ काम केहि भएको छैन । साहित्यमा बेलाबेलामा नयाँ प्रयोग र वादहरु भित्रिने गरेका छन् । यो कस्तो प्रयोग र बाद हो जसले ठाडै नक्कल मात्रै होइन चोरी नै गरेका छन् । यहाँ राजु उप्रेती र अमर गिरीको विषय भन्दा फरक कुरा उठेको छ । पहिला पहिला नेपाली साहित्यमा रसियाको लेख रचना चोरी भएका कुरा चर्चामा हुन्थ्यो । पे्रमचन्दका काहनीबाट मुल चुरो र कुरो टिपिएको चर्चा हुन्थ्यो । यस पटक भएको यो चोरीले साहित्यीक क्षेत्रमा ठूलै भूइचालो गएको छ ।

मुरारि सिग्देलबाट

http://onlinepatrika.com बाट साभार